مدیریت منابع انسانی چیست و چه اصولی دارد

مدیریت منابع انسانی مناسب یکی از الزامات کسب و کار ها در هر اندازه ای است. اگر به دنبال یادگیری اطلاعات پایه درباره این نوع مدیریت هستید، به جای درستی آمده اید! در این مقاله تیم ما قصد دارد تا به طور کلی مروری بر چیستی و مبانی مهم مدیریت این منابع داشته باشد؛ با ما همراه باشید.

بیایید ابتدا با اینکه منابع انسانی و مدیریت آن چیست شروع کنیم، چرا که پیش از دانستن اصول و پایه های آن لازم است تا درک مناسب و درستی نسبت به این نوع مدیریت داشته باشیم و با برخی از کلمات و اصطلاحات تخصصی آن آشنا شویم.

مدیریت منابع انسانی چیست؟

اجازه دهید با یک توضیح مختصر شروع کنیم. مدیریت منابع انسانی یا HRM (که مخفف Human Resoures Management است) نوعی روش برای مدیریت کردن افراد است که باعث می شود عملکرد یک کسب و کار بهبود پیدا کند.

به عنوان مثال، اگر شما بخواهید فردی را برای کار در شرکت خود استخدام کنید، به دنبال فردی خواهید بود که به فرهنگ کسب و کار شما نزدیک باشد، و یا خود را به خوبی با آن تطبیق دهد چرا که چنین فردی از کار خود راضی تر خواهد بود، مدت همکاری او با شما طولانی تر و میزان کارایی و بهره وری او نسبت به افرادی که در خلاف جهت فرهنگ کسب و کار شما حرکت می کنند بیشتر است.

یکی دیگر از مثال هایی که می توان زد کارکنان متعهد هستند. این کارکنان عملکرد بهتری دارند، کیفیت کاری آنها بالاتر، و می توانند مشتریان و مصرف کنندگان را خوشحال و راضی نگه دارند. این یعنی اگر بتوانیم راهی پیدا کنیم تا کارکنان خود را به کسب و کارمان متعهد کنیم، توانسته ایم به کسب و کار خود کمک کنیم.

به طور کلی می توان گفت هدف اصلی مدیریت منابع انسانی بهبود عملکرد یک شرکت، با استفاده از مدیریت صحیح این منابع است. اما سوال اصلی اینجاست که مدیران منابع انسانی چه کسانی هستند؟

منابع انسانی چیست؟

به طور کلی می توان گفت افرادی که در یک مجموعه یا سازمان مشغول به کار هستند، به عنوان منابع انسانی آن مجموعه به حساب می آیند. بسیاری معتقدند خطاب کردن افراد به عنوان «منابع انسانی» کار عجیبی است، اما به هر حال این کلمه ای است که استاندارد ها برای ما تعریف می کنند.

همانطور که همه می دانیم، این افراد نیروی کار و بازو های توانمند یک شرکت هستند. آنها می توانند کارکنان و کارمندان معمولی و یا پیمانکاران مجموعه باشند. امروزه همچنین امروزه به دلیل شرایط کاری جدیدی که به وجود آمده است، بسیاری از افراد به صورت دور کاری، و بدون اینکه قرار داد محکمی با شرکت ها داشته باشند با آنها همکاری می کنند.

این افراد می توانند در زمینه های مختلفی فعالیت کنند که از جمله آنها می توان به افراد آزاد کار (یا فریلنسر)، کارکنانی که توسط شرکتهای پیمانکاری ارائه می شوند، کارکنان روزمزد و افرادی که به صورت پروژه ای فعالیت می کنند اشاره کرد.

یک کارمند می تواند تحت یک قرارداد مشخص برای سالیان سال با یک سازمان مشغول به کار باشد، درحالی که یک فریلنسر می تواند در طی یک سال با 20 شرکت مختلف کار کند. از آنجایی که این افراد به دو صورت مختلف مشغول به کار هستند، نحوه ی مدیریت آنها نیز باید متفاوت باشد.

علاوه بر آن، با پیشرفت تکنولوژی شاهد فعالیت کارمندان غیر انسان هستیم! امروزه ربات ها، ماشین ها و دستیار های مجازی در کسب و کار ها به خوبی توانسته اند جای خود را در فضای کسب و کار باز کنند، و ارتباط و تعامل میان انسان ها و ماشین ها امروزه اهمیت فزاینده ای برای موفقیت یک شرکت دارد.

اگرچه این ربات ها را نمی توانیم به صورت کامل در دسته ی « منابع انسانی » قرار دهیم، اما آنها نیز نیرو های کاری شرکت به حساب می آیند و در آینده مجبور خواهیم بود تا برنامه ی مدیریتی بخصوصی برای آنها در نظر بگیریم.

پایه های منابع انسانی

هنگامی که درباره مدیریت منابع انسانی حرف می زنیم، عناصر مختلفی وجود دارند که حکم ساختار و پایه های آن را ایفا می کنند و برای رسیدن به سیاست مدیریتی موثر ضروری هستند. این پایه ها شامل موارد زیر می باشند:

• استخدام و انتخاب

• مدیریت اجرایی
• یادگیری و توسعه
• جایگزینی
• پاداش و مزایا

در ادامه به تمامی این اصول منابع انسانی می پردازیم.

استخدام و انتخاب

می توان گفت انتخاب و استخدام افراد قابل لمس ترین عنصر مدیریت منابع انسانی است. راستی شما هم اولین مصاحبه ی کاری خود را یادتان هست؟

استخدام بهترین افراد برای کار کردن در شرکت شما یک مسئولیت کلیدی در امر منابع انسانی به شمار می آید. افرادی که در شرکت کار می کنند مهم ترین نقش را در پیشرفت آن دارند، و پیدا کردن افرادی که بهترین سازگاری را با شرکت دارند یک وظیفه ی مهم و کلیدی است.

مدیریت عملکرد

پس از اینکه افراد مناسب انتخاب شده و مشغول به کار شدند، مدیریت عملکرد آنها مسئله ی بعدی است که بیشترین اهمیت را برای مدیریت شرکت و مدیریت منابع انسانی دارد. این امر شامل وظایفی است که به افراد کمک می کند تا عملکرد بهتری در محیط کاری خود داشته باشند.

به طور معمول، کارکنان بخش های مختلف وظایف متفاوتی دارند که باید به آنها رسیدگی کنند. مدیریت عملکرد، نوعی ساختار است که به کارمندان این امکان را می دهد تا نظرات بخش مدیریت را در خصوص روند کاری خود دریافت کرده تا بدین ترتیب عملکرد خود را از آنچه هست بهتر کنند.

معمولا شرکت ها دارای یک چرخه ی مدیریت عملکرد یکساله هستند که شامل برنامه ریزی، نظارت، بررسی و تشویق یا تنبیه است. نتیجه ی همه ی این کار ها این است که مدیران می توانند کارمندان دارای عملکرد بالا را از آنهایی که عملکرد پایین تر و ضعیف تری دارند جدا کنند.

یادگیری و توسعه

اگر کارکنان شما تمام تلاش خود را بکار می گیرند، اما هنوز هم در برخی زمینه ها عملکرد مطلوبی ندارند، این مرحله می تواند شما را نجات دهد. مرحله ی یادگیری و توسعه ( به انگلیسی Learning and Development یا L & D) یکی دیگر از وظایفی است که توسط بخش منابع انسانی انجام می شود، و سیاست های مفید در این زمینه می تواند برای حرکت شرکت به سوی اهداف بلند مدت خود بسیار مفید باشد.

بسیاری از سازمان های موفق، بخش مجزایی از بودجه ی خود را برای این کار کنار گذاشته، و آن را به کارمندان و کارکنانی تخصیص می دهند که درحال پیشرفت هستند، و یا شانس بیشتری برای پیشرفت دارند.

جایگزینی

این مرحله از مدیریت منابع انسانی شامل برنامه ریزی مناسب برای زمانی است که یک یا چند نفر از کارکنان کلیدی و اصلی شرکت شما تصمیم به قطع همکاری داشته باشند. به عنوان مثال، اگر یکی از مدیران ارشد و مهم شرکت شما تصمیم به رها کردن شغل خود بگیرد، داشتن یک گزینه ی جایگزین که بتواند به خوبی از پس وظایف او بر بیاید، می تواند پیوستگی و ادامه ی کار شرکت را حفظ کرده و جلوی ضرر های بسیاری را بگیرد.

برنامه ریزی برای جایگزینی افراد معمولا بر اساس رتبه بندی عملکرد افراد، که در مرحله ی یادگیری و توسعه اتفاق می افتد انجام می شود. این کار باعث غربالگری و جداسازی افرادی می شود که دارای بهترین عملکرد و کیفیت کاری هستند، که در نهایت نتیجه ی آن به وجود آمدن تعداد زیادی از افرادی است که آماده هستند تا جایگزین افراد بالا رتبه ای شوند که از کار خود استعفا می دهند.

پاداش و مزایا

یکی دیگر از پایه های مدیریت منابع انسانی پاداش و مزایا است. پاداش های منصفانه برای کارمندان می تواند باعث افزایش اشتیاق و انگیزه در آنها شود. این پاداش ها را می توان در دو دسته ی اصلی و فرعی قرار داد.

دسته ی اصلی مستقیما به حقوق افراد مربوط است که معمولا به صورت سالانه، هفتگی یا روزانه، و گاها نسبت به هر پروژه انجام می شود.

از طرف دیگر پاداش های فرعی در منابع انسانی (human rescources) شامل مزایای غیر مادی هستند، که می تواند شامل تعطیلات اضافه، ساعت کاری دلخواه، حقوق بازنشستگی، یک لپ تاپ یا خودروی مخصوص شرکت و بسیاری از موارد دیگر باشد. هدف اصلی این مرحله این است که افراد تشویق شده و ترغیب شوند تا روند کاری مناسب خود را ادامه دهند.

آنچه مطالعه کردید اصول اساسی مربوط به مدیریت منابع انسانی بود که سعی شد به ساده ترین و قابل درک ترین نحو برای شما عزیزان توضیح داده شود. تیم سنا صمیمانه از شما عزیزان برای همراهی ما تا اینجای مقاله تشکر کرده، و امیدوار است این مقاله برای شما مفید واقع شده باشد.